Unit 26. Can, could and be able to


A Chúng ta dùng can để nói một sự việc có thể xảy ra hay ai đó có khả năng làm được việc gì.
Chúng ta dùng can+infinitive (can do/can see… )
We can see the lake from our bedroom window.
Chúng ta có thể nhìn thấy cái hồ từ cửa sổ phòng ngủ.
Can you speak any foreign languages?
Bạn có nói được một ngoại ngữ nào không?
I can come and see you tomorrow if you like.
Tôi có thể đến thăm bạn vào ngày mai nếu bạn muốn.
Dạng phủ định của can là can’t (=cannot)
I’m afraid I can’t come to the party on Friday.
Tôi e rằng tôi không thể đi dự tiệc vào ngày thứ sáu.
B (Be) able to… có thể thay thế được cho can (nhưng can vẫn được dùng nhiều hơn)
Are you able to speak any foreign languages?
Bạn có thể nói được một ngoại ngữ nào không?
Nhưng can chỉ có hai dạng can (present) và could (past) nên khi cần thiết chúng ta phải dùng (Be) able to… Hãy so sánh:
I can’t sleep.
Tôi không ngủ được.
Nhưng
I haven’t been able to sleep recently. (can không có present perfect)
Gần đây tôi không ngủ được.
Tom can come tomorrow.
Ngày mai Tom có thể đến.
Nhưng
Tom might be able to come tomorrow. (can không có infinitive)
Ngày mai Tom có khả năng sẽ đến.
C Could và was able to…
Đôi khi could là dạng quá khứ của can. Chúng ta dùng could đặc biệt với:
see hear smell taste feel
remember understand
When we went into the house, we could smell burning.
Khi chúng tôi đi vào căn nhà, chúng tôi có thể ngửi được mùi cháy.
She spoke in a very low voice, but I could understand what she said.
Cô ấy đã nói giọng rất trầm, nhưng tôi có thể hiểu cô ấy nói gì.
Chúng ta dùng could để diễn tả ai đó là có khả năng nói chung hay được phép để làm điều gì đó.
My grandfather could speak five languages.
Ông tôi có thể nói được năm ngoại ngữ
We were completely free. We could do what we wanted. (= we were allowed to do…)
Chúng ta đã hoàn toàn tự do. Chúng ta có thể làm những gì mà chúng ta muốn (= chúng ta đã được phép làm…)
Chúng ta dùng could để chỉ khả năng nói chung (general ability). Nhưng để đề cập tới một sự việc xảy ra trong một tình huống đặc biệt (particular situation), chúng ta dùng was/were able to… (không dùng could)
The fire spread through the building quickly but everybody was able to escape or … everybody managed to escape (but not ‘could escape’)
Ngọn lửa lan nhanh trong tòa nhà nhưng mọi người đã có thể chạy thoát được.
They didn’t want to come with us at first but we managed to persuade them or … we were able to persuade them (but not ‘could persuade’)
Lúc đầu họ không muốn đến nhưng sau đó chúng tôi đã thuyết phục được họ.
E Hãy so sánh:
Jack was an excellent tennis player. He could beat anybody. (= He had the general ability to beat anybody)
Jack là một vận động viên quần vợt cừ khôi. Anh ấy có thể đánh bại bất cứ ai. (=anh ấy có một khả năng nói chung là đánh bại bất cứ ai)
Nhưng
Jack and Alf had a game of tennis yesterday. Alf played very well but in the end Jack managed to beat him or… was able to beat him (= he managed to beat him in this particular game)
Jack và Alf đã thi đấu quần vợt với nhau ngày hôm qua. Alf đã chơi rất hay nhưng cuối cùng Jack đã có thể hạ được Alf. (= Jack đã thắng được anh ấy trong trận đấu đặc biệt này)
Dạng phủ định couldn’t (could not) có thể được dùng cho tất cả các trường hợp:
My grandfather couldn’t swim.
Ông tôi không biết bơi.
We tried hard but we couldn’t persuade them to come with us.
Chúng tôi đã cố gắng rất nhiều nhưng không thể nào thuyết phục họ đến với chúng tôi được.
Alf played well but he couldn’t beat Jack.
Alf đã chơi rất hay nhưng không thể thắng được Jack